Uyumazsak ne olur?

Hayatımızın 1/3’ü uyumakla geçiyor. Napolyon ve Florence Nightingale bir gecede ortalama 4 saat uyurken, Thomas Edison uyumanın sadece zaman kaybı olduğunu savunuyordu.

Peki, o zaman neden uyuma ihtiyacı duyuyoruz? Bu soru yüzyıllar boyunca bilim adamlarının merak ettiği ancak cevabını kesin olarak veremedikleri bir sorudur. Bazıları uykunun günlük aktiviteler sırasında harcanan enerjiyi geri kazanmak için gerekli olduğunu savunuyor.

Ancak şaşırtıcı bir gerçek de şu yönde: 8 saatlik uyku esnasında depolanan enerji sadece 50 Kcal; yani yediğiniz bir tostun verdiği enerjiyle aynı.

Uyuyoruz çünkü konuşma, hafıza ve esnek düşünmeyle ilgili değerlerimizin normal ölçülerde seyretmesi için uykuya ihtiyaç duyuyoruz. Diğer bir deyişle, uyku beyin gelişimi üzerinde önemli bir etkiye sahip.

Uyumazsak ne olur?

Uyumanın önemini anlamak için uyumazsak başımıza neler gelir onları düşünün. Uyku eksikliği beynin çalışmasını ciddi ölçüde etkiler. Unutkanlık, dalgınlık, kendini rahatsız hissetmek yaşanması muhtemel durumlardandır. Sadece bir gece uykusuz kalındığında konsantrasyon büyük ölçüde azalır ve istediğimiz şeye odaklanmada büyük zorluk çekeriz.

Sürekli olarak yetersiz uyku ile ayakta kalmaya çalıştığımızda, beynin konuşmayı, hafızayı, planlamayı ve zaman algısını kontrol eden bölümü ciddi bir şekilde sekteye uğrar ve kendini “kapatır”.

Uykusuzluk sadece bilişsel aktiviteleri değil aynı zamanda duygusal ve fiziksel halimizi de etkiler. Uyku apnesi gibi aşırı uykusuzluktan kaynaklı hastalıklar başımıza bela olabilir. Araştırmacılar uykusuzluğun kilo almayla da yakından ilişkili olduğunu belirtiyor. Çünkü kilomuzu korumak için gerekli olan kimyasal maddeler uyku esnasında salgılanıyor.

Uykusuzluk hastalıgı İNSOMNİA

Dünyada sadece 100 kadar insanı etkileyen ölümcül insomnia olarak bilinen hastalığa yakalananların bedeni iyi bir gece uykusuna hazırlanamıyor ve kendilerini bırakamıyorlar. Nedeni ise bir proteinin şeklinin bozulması ve beyne zarar vermesi.

Bu durum insomnia ile birlikte terleme, iktidarsızlık, çarpıntı, yürüme güçlüğü, kilo kaybı, anksiyete ve hatta bunamaya bile neden oluyor.

Genelde orta yaşlarda başlayan hastalık 7 ay ile 3 yıl arasında ölüme kadar götürebiliyor. Dünyada bugüne kadar bilinen en genç hasta ise 2014 yılında 16 yaşında bu hastalıktan ölen genç bir erkek oldu. Adı açıklanmayan hastanın çift görme ve halüsinasyonlar gibi şikayetlerin yanı sıra yürüme güçlüğü de yaşadığı öğrenildi.

Bologna Üniversitesi'nin uyku laboratuvarında hastalığı teşhis edilen 53 yaşındaki erkek hasta ise "Uyumayı bırakacağım ve 8-9 ay içinde ölmüş olacağım" dedi.

Hastalığın nedenini bulmak için uzun yıllar araştırma yapan uzmanlar beyindeki proteinin yapısının bozulmasıyla alakalı olduğunu ortaya çıkardı. Bu durum ayrıca genetik bir mutasyona da neden oluyor.

İtalyan bilim adamları geçen yıl bu hastalığı tedavi etmek ya da yavaşlatmak için bir antibiyotik üzerinde çalıştıklarını belirtti.

Ne kadar uyku idealdir?

Herkesin uyuması gereken süre birbirinin eşdeğeri değildir. Ortalama uyku süresi 7,75 saat olsa da bazıları 5, bazıları ise 11 saat uykuyla kendini dinlenmiş hissedebilir.

Yalnızca insanların değil hayvanların da uyku süreleri birbirinden oldukça farklıdır.

Tür             Günlük ortalama uyku miktarı
Piton                        18 saat
Kaplan                     15.8 saat
Kedi                        12.1 saat
Şempanze                9.7 saat
Koyun                     3.8 saat
Fil                           3.3 saat
Zürafa                     1.9 saat

En uzun süre uykusuz kalma rekoru 1965 yılında Randy Gardner tarafından kırılmıştır ve Gardner 11 gün uyumadan kalmayı başarmıştır. 4 gün sonra halüsinasyon görmeye başlayan Gardner, birkaç gün sonra kendini ünlü bir futbol oyuncusu sanmış ve araştırmanın sonuna doğru bilişsel aktiviteleri ciddi ölçüde düşmüştür.